Savaş koşullarında sosyal medya: Gazzeli influencerlar
5 Haziran 2025
Hamas'ın 7 Ekim 2023'teki baskınıyla tetiklenen Gazze savaşında 20 ay geride kaldı. İsrail saldırılarında 54 binden fazla Filistinli yaşamını yitirirken Gazze Şeridi enkaz yığınına döndü.
Bu şartlarda bir grup genç, Gazze'de günlük yaşamlarını tıpkı dünyanın kalanındaki akranları gibi sosyal medya hesaplarından paylaşıyor. Gazze'nin "sosyal medya influencerları" yaşamlarının görünmeyen yüzünü gösteriyor.
Enkaz yığınında "kahve keyfi"
Savaşın başından beri Filistinlilerin sosyal medya paylaşımları Gazze'deki koşulları gözler önüne seriyor ancak gençler bir süredir daha farklı bir pencere açıyor. Bazıları ellerinde kalan birkaç malzemeyle açık ateşte yemek pişirdiklerini gösteriyor. Diğerleri enkaz yığınları arasında "kahve keyfi" yapmanın inceliklerini anlatıyor. Kimi de arkadaşlarıyla futbol veya Monopoly gibi oyunlar oynadıkları anları paylaşıyor.
Birçoğu İngilizce altyazılarla destekledikleri videolarıyla milyonlarca kişiye ulaşıyor.
Örneğin bu yıl başında uygulanan kısa süreli ateşkes Mart ortasında bozulmadan önce ortak tema, bombalanan mahallelerine dönenlerin enkaz yığınlarından hatıra eşyalarını kurtardıkları veya şans eseri ayakta kalan evlerini temizledikleri videolar olmuştu.
Muhammed isimli bir TikTok kullanıcısının günlük rutinini paylaştığı videoları milyonlarca görüntülemeye ulaşıyor.
Hadeel ve Abed çifti, iki kedileri ve bir kaplumbağaları ile geçen günlerini Instagram takipçileri ile paylaşıyor. İki gencin "gıda alışverişi ve sahilde gezinti" gibi "rutinleri" on binlerce beğeni alıyor.
Mahmud ise sık sık yemek videoları paylaşıyor. Elinde malzeme kalmayınca hayali yemekler pişiren Mahmud'un içerikleri on binlerce yorum ve beğeni alıyor.
Gazzelilerin sosyal medyadaki varlığı Instagram ve TikTok kullanıcısı gençler üzerindeki etkileri bakımından da tartışılıyor.
Dünyadaki gençlerin Gazze'ye bakışı
TikTok, savaşın başında ABD'de İsrail karşıtlığını yaymakla suçlanmıştı. Ancak şirket kendini, algoritmanın Filistin yanlısı paylaşımları öne çıkarmadığı, "gençler arasında Filistin'e sempatinin daha yüksek olduğu" şeklinde savunuyor.
ABD'li araştırma şirketi Pew'in çalışması da bunu destekliyor. Firmanın yaklaşık 13 bin kişinin katılımıyla Şubat 2024'te yaptığı çalışmaya göre genç Amerikalılar arasında Filistin'e sempati duyanların oranı İsrail'i destekleyenlerden daha fazla. ABD'de her üç gençten biri Filistin'i desteklediğini söylerken 30 yaş altında İsrail'e sempati duyduğunu söyleyen gençlerin oranı yalnızca yüzde 14. Kıyas için, 65 yaş üstünde Filistin'i desteklediğini söyleyenlerin oranı yalnızca yüzde 9 seviyesinde.
Yine Pew'in Türkiye dahil 24 ülkede 28 binden fazla kişinin katılımıyla yaptığı ve sonuçları 3 Haziran 2025'te yayınlanan çalışmaya göre küresel eğilim de ABD'deki durumla uyumlu. Avustralya, Kanada, Fransa, Güney Kore gibi yüksek gelir grubuna sahip ülkelerde gençler İsrail'in Gazze'de yürüttüğü savaşa karşı olumsuz görüş sahibi.
DW / MUK,HS
DW Türkçe'ye engelsiz nasıl erişebilirim?