1. İçeriğe git
  2. Ana menüye git
  3. DW'nin diğer sayfalarına git

Savaşla sarsılan yaşamlar

Kristina Hortenbach3 Şubat 2009

Çatışma bölgelerinde görev yaparak ülkelerine dönen askerlerin psikolojik sorunları kamuoyuna giderek daha fazla yansıyor. ABD, intihara meyilli askerlere yardım programı başlatırken Alman hükümeti de kolları sıvadı.

Alman askerleri arkadaşlarının cenaze töreninde
Alman askerleri arkadaşlarının cenaze törenindeFotoğraf: DW

Irak ve Afganistan gibi kriz bölgelerine çatışmaları engellemek için çeşitli ülkelerden binlerce asker gönderiliyor. Kimisi bu yabancı ülkelerde hayatını kabediyor, kimisi sakat kalıyor. Ülkesine sağlam dönenler ise uzun süre psikolojik rahatsızlıklar yaşıyor. Arkadaşının bir silahın kurşunuyla öldüğünü gören ya da birdenbire yanında patlayan bir bombayla insan bedenlerinin parçalandığına tanık olan askerler, görev süreleri dolup evlerine dönseler de, göz bebeklerinin derinlerine işleyen o kanlı sahneleri de beraberlerinde götürüyorlar. Çatışmalar ordu mensuplarında, uzun yıllar geçmeyen derin izler bırakıyor. İşte bu tür sahnelere tanık olan kişiler kısa adı PTBS olan post travmatik stres bozukluğuna yakalanıyorlar.

‘Eve hoş geldin!’

Alman Birinci televizyonunda yayınlanan "Willkomen zu Hause - Eve hoş geldin" filmi de askerlerin savaş dünyası ile aile hayatının birbirine karıştığı yaşamlarını konu alıyor. Filmin kahramanı Ben adında bir genç asker. Afganistan’ın Kunduz kentinde 3 ay görev yapan Ben en iyi arkadaşının bir intihar saldırısında ölümüne tanık olur. Evine döndüğünde ailesine bu olaydan sözetmeyen Ben içine kapanır, bazen ağlama krizleri, bazen kız arkadaşına vurmaya varan sinir krizleri geçirir.

'Eve hoşgeldin' filminde asker Ben'i oyuncu Ken Duken canlandırıyorFotoğraf: picture-alliance/ dpa

Alman televizyonunun yayınladığı "Eve hoşgeldin" filmi, Alman ordusunun Afganistan'daki görevinin arka planda kalan tüm kişisel yönlerini tüm gerçekçiliğiyle yansıtıyor. Yurt dışı görevlerinden dönünce psikolojik travma yaşayan Alman askerlerinin sayısı son iki yıldır hızla artıyor. 2006-2008 yıllarında post travmatik stres bozukluğuna yakalanan Alman asker sayısı 477.

ABD’de durum daha da trajik

Irak ve Afganistan'a bugüne kadar yüzbinlerce asker gönderen Amerika Birleşik Devletleri'nde ise durum daha trajik. Amerikan Savunma Bakanlığı Pentagon'un internet sayfasında, intihara eğilimli askerler için bir video bile yer alıyor. Videoda er ya da geç her askerin bir kez derin sarsıntı yaşayabileceği, hatta hayatına son vermeyi düşünebileceği, bu durumdaki kişilerin yardıma ihtiyacı olduğu ve yardım alması gerektiği anlatılıyor. Afganistan ve Irak savaşında hizmet veren gazilerin sözcüsü Paul Riekhoff, son dört yıl içinde orduda intihar edenlerin sayısının iki katına yükseldiğini belirterek, “Sebebi ortada, sürekli daha fazla asker kriz bölgelerine daha uzun süreli görevlere gönderiliyor. Çoğu kötü savaş anılarını hazmedemiyor, bunun akabinde de ailelerinde stres yaşıyorlar. Şimdi buna bir de ekonomik kriz eklendi" diyor.

Bağdat yakınlarında yaralı arkadaşlarını taşıyan Amerikan askerleriFotoğraf: AP

Paul Riekhoff, görevini tamamlayan her dört ya da beş askerden birinin evine post travmatik stres sendromuyla döndüğünü, askerlerin pek çoğunun depresyon ya da alkol sorunları nedeniyle evlilikte sorunlar yaşadığını belirtiyor ve ordunun yardım programlarını genişletmesine rağmen psikolojik sorunlara yardım edecek daha fazla insana ihtiyaç olduğunu kaydediyor.