1. İçeriğe git
  2. Ana menüye git
  3. DW'nin diğer sayfalarına git
YolsuzlukTürkiye

ABD’deki SBK davası bugün başlıyor

4 Ekim 2022

Türkiye’de hakkında kara para aklama davası bulunan SBK Holding’in patronu Sezgin Baran Korkmaz’a ABD'de açılan davanın ilk duruşması bugün görülüyor.

Sezgin Baran Korkmaz
Sezgin Baran KorkmazFotoğraf: Anka Nachrichten Agentur

Türkiye'de hakkında kara para aklama davası bulunan SBK Holding’in patronu Sezgin Baran Korkmaz’ın Avusturya’dan iade edildiği ABD’de açılan davanın ilk duruşması görülecek. "Suç ortakları" ile birlikte ABD Hazinesi’ni 511 milyon dolar dolandırdığı ve bunun 133 milyon dolarını Türkiye'ye göndererek "akladığı" iddia edilen Korkmaz’ın ABD yargısı önünde itirafçı olup olmayacağı merak konusu oldu.

Türkiye'de bir dönem "hayırsever iş insanı" olarak tanıtılan ve iktidar çevreleriyle de yakın ilişkisi olan Sezgin Baran Korkmaz, İstanbul’da hakkında soruşturma yürütüldüğü sırada yurt dışına "gitti." Avusturya’ya geçen ve burada tutuklanan Korkmaz, 15 Temmuz'da ABD'ye iade edildi.

Bugün Utah 3. Bölge Mahkemesi Sulh Ceza Mahkemesi'ne çıkması beklenen Korkmaz hakkında, ABD’de iki ayrı iddianame hazırlandı. İlk iddianamede iki suçtan 25 yıla kadar hapis cezası talep edilirken, ikinci iddianamede ise üç ayrı suçtan istenen ceza miktarı 200 yıl oldu. Korkmaz, "kara para aklamak için komplo kurmak", "yalan beyanda bulunmak", "dolandırıcılık yapmak" ile suçlandı.

Sezgin Baran Korkmaz’ın iade edildikten sonra ABD adli makamlarıyla anlaşıp anlaşmadığı, itirafçı olup olmadığı ise bugünkü duruşmada netleşmesi bekleniyor.

Sezgin Baran Korkmaz kimdir?

Peki, Sezgin Baran Korkmaz kimdir, ABD ve Türkiye'de neyle suçlanıyor, hangi olaylarla gündeme geldi?

DW Haber, ABD'deki dava öncesinde Sezgin Baran Korkmaz'a mercek tuttu.

Kars'tan ABD'ye uzanan bir hayat hikayesi

1975 yılında Kars’ın Digor ilçesinde dünyaya gelen Korkmaz, boyacılıktan holding patronluğuna uzanan bir geçmişe sahip. AKP dönemiyle yıldızı parlayan Korkmaz, semt pazarının tümünü alıp yoksullara dağıtması, Bodrum’da lüks tekneyle gelip vatandaşlara bedava lahmacun ayran dağıtmasıyla birlikte "hayırsever iş insanı" görüntüsüyle haberlerde ön plana çıktı.

Sezgin Baran KorkmazFotoğraf: Anka Nachrichten Agentur

Peki, Sezgin Baran Korkmaz bu serveti nasıl edindi?

ABD’de açılan davanın iddianamesine göre ABD Hazinesi, üretilen yenilenebilir yakıt miktarını artırmayı teşvik etmek için bu şirketlere çeşitli vergi indirimleri vaat etti. Korkmaz, birlikte hareket ettiği Kingston kardeşler ve Lev Aslan Dermen ile birlikte bu kapsamda bir şirket kurdu. Şirket, Ocak 2013’ten itibaren kendisini, "Utah bölgesinin en büyük temiz yanan ve sürdürülebilir biyodizel üreticisi" olarak tanıttı.

2014’de kadar biyodizel yakıt üretimi yapan şirket, daha sonra üretimi durdurarak iddiaya göre gerçeğe aykırı şekilde biyodizel yenilenebilir yakıt ürettiğini beyan etti. Şirket bu şekilde ABD Hazinesi’nden 511 Milyon dolar maddi destek aldı. ABD makamları, bu paranın yaklaşık 133 milyon dolarının ise Türkiye ve Lüksemburg'a aktarılarak aklandığını tespit etti.

Paranın yasadışı şekilde Türkiye'ye kaçırılmasında ise ABD’de kurulan S.B.K Holding LLC (USA) adlı şirket eliyle yapıldığı, bu süreçte şüphelilerin sahte faturalar, kontratlar, karışım etiketleri, konşimentolar, muhasebe kayıtları düzenledikleri öne sürüldü.

ABD'de ilk dava 2018'de açıldı

ABD Utah Bölgesi Federal Savcılık Bürosu, dolandırıcılık iddiasına 2018 yılında dava açtı. İddianamede Jacob O. Kingston, İsaiah E. Kingston , Rachel A. Kingston, Sally L. Kingston ve Lev Aslan Dermen (Levon Termendzhyan) şüpheli oldu. Ancak Sezgin Baran Korkmaz, bu iddianamede yer almadı. İddianamede, bu şüphelilerin 2011-2016 yılları arasında vergi teşviklerinden ve kredilerinden yararlanabilmek için teşekkül kurmak suretiyle nitelikli dolandırıcılık yapmak, gerçeğe aykırı belgeler düzenlemek, kara para aklamak, ulusal ve uluslararası düzeyde kara para aklama faaliyetlerini gizlemeye yönelik faaliyetlerde bulunmak gibi 46 ayrı suçlamayla karşı karşıya kaldı.

Kingston kardeşlerin 2019’da itirafçı olması üzerine Utah Savcılığı, Korkmaz hakkında 2021’de iddianame düzenledi. Bu iddianamede, Korkmaz'ın ABD’den kaçırdığı paralarla Türkiye ve İsviçre'de oteller, Queen Anne isimli yat, Boğaz’da bir apartman ve villa satın aldığı önü sürüldü. Ayrıca Borajet havayolu şirketinin de bu yolla alındığı iddia edildi.

Türkiye'deki davada ne var?

Türkiye'de buna ilişkin soruşturma ise ancak 2 yıl sonra açılabildi. İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı, SBK Holding ve holdinge bağlı 6 şirketin hesaplarından kara para aklandığı iddiasına ilişkin 2020 yılı ortalarında soruşturma başlattı. O dönem İrfan Fidan'ın başında bulunduğu İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı'nın talebi üzerine İstanbul 10. Sulh Ceza Hâkimliği, 30 Eylül 2020 tarihinde arasında Sezgin Baran Korkmaz ve ABD'deki sanıkların da olduğu 14 kişinin malvarlıklarına el konulmasına ve şüphelilerin yurt dışına çıkmasının yasaklanmasına karar verdi.

SBK’daki tedbir kalktı, yurt dışı yolu açıldı

Ancak bu aşamada soruşturmanın seyri değişti. İstanbul 3. Sulh Ceza Hâkimliği, savcılığın talebi üzerine 6 Kasım 2020'de mal varlığına tedbir konulması kararını kaldırdı. İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı Terör Suçları Soruşturma Bürosundan sorumlu Başsavcı Vekili Hasan Yılmaz, aynı gün Türkiye Bankalar Birliği'ne yazı göndererek şirketlerin bankalardaki blokajların kaldırılmasını istedi. Korkmaz hakkındaki yurtdışına çıkış yasağı ise İstanbul 7. Sulh Ceza Hâkimliği, 17 Kasım 2020'de de şüphelilerin yurt dışı yasaklarını kaldırdı. Bu kararın alınmasında savcılığın "yasaklar kaldırılsın" yönündeki mütalaası etkili oldu. Hasan Yılmaz, daha sonra Adalet Bakan Yardımcısı yapıldı.

Sezgin Baran Korkmaz ve SBK Holding’e operasyon ise yurt dışına çıkışından sonra gerçekleşti. 29 Aralık 2020 tarihinde 11 kişi gözaltına alındı, 1 kişi tutuklandı. Korkmaz hakkında "suçtan kaynaklanan mal varlığı değerlerini aklama" iddiasıyla 31 Aralık 2020 tarihinde yakalama kararı çıkarıldı.

Türkiye'de Sezgin Baran Korkmaz'ın arasında bulunduğu 10 şüpheli hakkında dava ise 10 Nisan 2021 tarihinde açıldı. Suçlama konusu ise "suçtan kaynaklanan malvarlığı değerlerini aklama" iddiası oldu. İddianamede, Sezgin Baran Korkmaz’ın Türkiye'de kurduğu başta SBK Holding olmak üzere şirketlere "kara para aklama" amacıyla nasıl ABD’den nasıl para gönderildiği anlatıldı.

46 milyon dolar

2013’te kurulan SBK Holding A.Ş.’nin herhangi bir ithalat veya ihracat işlemine rastlanmadığı belirtilen iddianameye göre, şirkete ABD merkezli WASHAKIE, NOIL ENERGY ve SBK HOLDING USA şirketlerinden toplamda 46 milyon 150 bin135 Dolar tutarında para transferi yapıldı. SBK Holding bünyesinde faaliyet gösteren Biofarma İlaç, Münir Şahin İlaç firmalarına Jacob O. Kingston tarafından ISANNE SARL şirketinin hesabına Washakie şirketi üzerinden gönderilen para olduğu ifade edilen iddianamede, 6 milyon doların şüpheli Sezgin Baran Korkmaz tarafından ABD'de bulunan Bank Of America N.A. Adlı bankada bulunan şahsi hesabına aktarıldığı anlatıldı. Yine SBK Holding’e bağlı şirketlere ABD’deki şirketlerden gönderilen milyon dolarların nasıl "aklama" işlemine tabi tutulduğuna da iddianamede yer verildi.

40 milyon dolar ABD’ye geri gönderildi

İddianameye göre, Sezgin Baran Korkmaz kendisine ABD'deki şirketlerden gönderilen 40 milyon doları, Lüksemburg'da kurduğu ISANNE SARL şirketi ve SBK Holding'in alt şirketlerinden olan Biofarma ilaç Sanayi A.Ş. aracılığıyla ABD'de bulunan Bank Of America isimli bankadaki hesabına gönderdi.

Şüphelilerden Jacob Ortell Kingston'un Türkiye'de bulunan banka hesaplarına gelen ve suç unsuru olduğu iddia edilen para miktarı ise toplamda 23 milyon 849 bin 980 Dolar oldu. Kingston, gelen paranın 2 milyon 100 bin Dolarını Washakie şirketindeki hesabına geri gönderdi. Kalan 22 milyon 865 bin Dolar ise sahibi olduğu Mega Varlık Yönetim A.Ş. ve geçmişte ortak olduğu Blane Tek. Sis. A.Ş.'nin hesaplarına aktarıldı. Savcılık, "Zincir şeklinde ilerleyen para hareketleri ile tekrar kendisine dönmesini sağlayarak haksız kazancı akladı" tespitini yaptı.

Şüphelilerden Levon Termendzhyan'ın hesabına Washakie Energy şirketinden 2014 yılında 482 bin dolar para transferi yapıldı. Bu paranın 480 bin dolarlık kısmı şüphelilerden Kamil Feridun Özkaraman tarafından nakit olarak çekildi.

İddianamede, SBK Holding’e bağlı diğer şirketlere gönderilen paralar ve bunların nasıl "aklama" işlemine tabi tutulduğu anlatıldı.

Sedat PekerFotoğraf: picture-alliance/AA/I. Yakut

Peker’in iddiaları soruşturulmadı

Halen yokluğunda tutuklama kararı olan Sezgin Baran Korkmaz’ın malvarlığı üzerindeki tedbirin o dönem nasıl kaldırılmasına ilişkin gizem halen çözülemedi. Yurt dışına çıkışıyla ilgili ise organize suç örgütü şüphelisi Sedat Peker'in açıklamaları tartışma yaratmıştı. Ancak bu iddialarla ilgili de henüz resmi bir soruşturma yapıldığına ilişkin bilgi açıklanmadı.

Soylu, SBK’ya "Borcu sil, yurt dışına çık" dedi iddiası

Peker’in iddialarına göre, 2020 yılı sonunda İçişleri Bakanı Süleyman Soylu, Kaçakçılık ve Organize Suçlarla Mücadele (KOM) Dairesi'den sorumlu Emniyet Genel Müdür Yardımcısı Resul Holoğlu aracılığıyla Sezgin Baran Korkmaz'ı Ankara'ya çağırdı. Korkmaz, İçişleri Bakanlığında Soylu ile 5 Aralık 2020’de görüştü. İddiaya göre Soylu, Korkmaz'dan Karsan Holding'in hisselerinin devri anlaşmazlığında İnan Kıraç'ın 45 milyon dolarlık borcunu silmesi, hisseleri devretmesini ve yurt dışına çıkmasını istendi. Bu görüşmeden bir gün sonra Korkmaz, yurt dışına çıktı.

Süleyman Soylu ise Meclis'te CHP'li vekillerin sorusu üzerine görüşmeyi kabul ederek, "Daha ötesini söyleyeyim, bir şey yaptık, devletin bütün kurumlarıyla beraber… Aklınızın yetmediği şudur: Türkiye uluslararası bir operasyona gelirken, devletin bütün kurumlarıyla yukarıdan aşağıya öyle bir karar aldık, meselenin içerisine öyle bir daldık ki Amerika’yı da açığa düşürdük, bize kumpas kuranları da açığa düşürdük" dedi.

İçişleri Bakanı Süleyman SoyluFotoğraf: Ahmet Bolat/Anadolu/dpa/picture alliance

Dönüş için 10 milyon euro istendi iddiası

Korkmaz’ın yurt dışına çıkmasından sonra kendisini arayan gazeteci Veyis Ateş’in "Türkiye'ye dönmesi karşılığında" 10 milyon euro istediğine ilişkin ses kaydı yayınlanmıştı. Diğer yandan Soylu, 2017’deki seçim döneminde SBK Holding'e ait bir uçağı kullanmıştı.

Bu süreçte İnan Kıraç'ın avukatı olan ve Necip Hablemitoğlu cinayetinin firari ismi olan Levent Göktaş’ın Soylu-Korkmaz görüşmesinde rolü olup olmadığı ise bilinmiyor.

Öte yandan Korkmaz'ın bir dönem tartışmalı şekilde satın aldığı Bodrum’daki Paramount Hotel’te birçok siyasetçi, gazeteci ve bürokratın ücretsiz şekilde kaldığı iddiası ortaya atıldı. Otelin işletmesi daha sonra EKBA Holding Yönetim Kurulu Başkanı Cihan Ekşioğlu’na geçti. Savunma Sanayii Başkanı İsmail Demir, Ankara Bölge İdare Mahkemesi Başkanı Esat Toklu, gazeteciler Veyis Ateş, Cem Küçük, Tahir Sarıkaya, Rasim Ozan Kütahyalı ve Soylu’nun eski koruma müdürü Ekrem Gülen'in otelde kalan isimler olduğu iddia edilmişti. Fakat savcılıklar bu iddiaların üzerine gitmedi.

Gözler şimdi ABD’deki yargılamada. ABD’deki dava sonucunda Sezgin Baran Korkmaz itirafçı olacak mı, Türkiye'ye gönderilen milyon dolarların kimlere dağıtıldığı ortaya çıkacak mı, şimdilik bilinmiyor…

Alican Uludağ 2008'den bu yana gazetecilik yapan Alican Uludağ, yargı ve insan hakları gibi konulara odaklanıyor.alicanuludag