6 Mayıs genel seçimlerinde Yunanlar, kurulu düzenin partilerine ders vermek için oy kullanmıştı. Bu kez sandıktan çok daha önemli bir karar çıkacak. Yunanistan’ın Euro Bölgesi’nde kalıp kalmayacağı belli olacak. Yunanların %75’i Drahmi’yi istemiyor ama uygulamadaki tasarruf politikasına da karşı çıkıyor. Siyasi partiler de bu çelişkili ortamdan yarar sağlamaya çalışıyor.

Özel sektöre yakın bir parti olan Yeni Demokrasi, Yunanistan’ın Avrupa Birliği’nde kalmasının en ateşli savunucusu. Ancak o da kemerlerin aşırı derecede sıkılmasına karşı. Sol kanat tasarruf tedbirlerini çöpe atma, Euro’yu ise bırakmama yanlısı. Avrupa Parlamentosu’ndaki sol parti milletvekili Nikos Chountis bu kez de kurulu düzenin partilerine ders verilmesi gerektiğini ve ‘Drahmi mi, Euro mu?’ tartışmasının seçmenin kafasını karıştırmaktan başka amaç taşımadığını söylüyor. Chountis, “Tasarruf ve reform regülatörleriyle ilgili anlaşmalar Euro Bölgesi’nde kalınması için hukuki bir zemin oluşturmaz; Aksine Yunanistan’ı uçuruma ve Avrupa dışına sürükleyen asıl tasarruf politikasıdır” diyor.

‘Farklı politika' kavgası

6 Mayıs erken seçiminin sürpriz partisi solcu Syriza, Yunanistan’a yardım edenlere farklı davranılması gerektiğini söylüyor ama nasıl bir yol izleyeceğini açıklamıyor. Karizmatik liderleri Alexis Tsipras, başbakan olduğu takdirde ücret kesintilerini iptal edip kreditörlerle yeniden pazarlık masasına oturacağını söylüyor.

Maliye bakanlığına oynadığı söylenen ekonomist Yannis Dragasakis daha diplomatik bir dille, kemer sıkma politikasını hukuki değil de siyasi bakımdan feshetmekten söz ediyor. Avrupa milletvekili Chountis parti içindeki görüş ayrılıklarını inkâr etmiyor ve çoğulcu sol partilerde farklı görüşlerin benimsenmesinin normal olduğunu, ancak tek bir seçim programı üzerinde anlaştıklarını ve bu programda yer verdikleri ilkelere göre ölçüleceklerini, belirtiyor.

Euro elden giderse korkusu

Mayıs ayındaki erken seçimden önce Syriza Partisi’nin sol kanadında yer alan iş hukuku uzmanı Dimitris Stratoulis’in bir radyo mülakatında, bankalardaki mevduatın ekonomik canlanma için kullanılacağını söylemesi halkı tedirgin etmiş ve küçük tasarruf sahibi bir haftada Yunan bankalarından 700 milyon euro çekmişti. Şimdi bu miktar tek bir günde çekiliyor. Ekonomi analisti Thanassis Mavridis küplere binmiş ve hükümet sorumluluğunu üstlenmeye aday olan politikacıların bankacılığın ne olduğunu bile bilmediklerini söylemişti.

Medya haberlerine göre, Yunanistan’da şubesi bulunan yabancı bankalar Euro’dan muhtemel çıkışa göre hazırlık yapıyor. Yunanistan’ın en büyük bankası, ortak para bölgesinden ayrılma alternatifinin gündeme getirilmemesi uyarısında bulunarak bu fikrin ‘teorik bir hipotez dahi olamayacağını’, savunuyor.

Muhafazakâr Yeni Demokrasi Yunanistan’ın Euro Bölgesi’nde kalmasını sağlayacak ‘aklın partisi’ imajını çizmeye çalışıyor. Avrupa’da esen siyasi rüzgârlardan güç alarak tasarruf politikasını yeniden müzakere konusu yapmayı vaat eden sol kanat da seçmen indinde prim yapıyor. Eski muhafazakâr Ekonomi Bakanı Kostis Hatzidakis ise “Bizim siyasiler Avrupa’nın merkez sağ ve merkez sol partilerinin Yunanistan konusunda aynı dili kullandıklarını nedense kabullenmek istemiyorlar”, diyor.

Hatzidakis, Syriza’nın reform ve tasarruf anlaşmalarını yeniden pazarlığa açmasının Yunanistan’ı batıracağı, çünkü Avrupa’nın Euro’dan çıkışa artık daha hazırlıklı olduğu görüşünde. Muhafazakar politikacı, “bir ortak para bölgesi üyesi olarak ciddi müzakereler yoluyla ülkemiz için en iyi sonucu elde etmeye çalışacağız”, diyor.

Partiler üstü merhamet bekleyişi

Yunanistan’ın bu duruma düşmesinden sorumlu olan iki büyük halk partisi şimdi Brüksel’in de desteğiyle ülkenin kurtarıcılığına soyunuyor. Kostis Hadzidakis, “Halkın tepkisini anlıyorum. Yunanlar işlerini ve birikimlerini kaybettiler. Yunan ekonomisinin sağlığa kavuşturulmasının faturası onlara çıkacak. Ancak bu ortamda geçmişin hatalarını yeni hatalarla telafi etmeye kimse kalkışmamalı. Son sürat yanlış istikamette gittiğini kavradığında, hızını daha da arttırmak yerine dönüp doğru yönde ilerlersin”, diyor.

Yunan seçim yasalarına göre en son, oylamaya iki hafta kala tahmin ve anket sonuçları açıklanabiliyor. Yorumcular muhafazakârlarla solcular arasındaki başa baş mücadelenin oylama gününe kadar sürmesini bekliyorlar. 17 Haziran genel seçimlerinde, büyük partilerden kopanların kurduğu bir dizi marjinal ve protesto partisinin de meclise girmesi bekleniyor. Milletvekili çıkarması beklenen partiler arasında, faşist söylemlere sahip Altın Şafak da bulunuyor.

© Deutsche Welle Türkçe

Papadimitriou, Jannis/A. Günaltay

Editör: Hülya Köylü