Muhammed Hasan, beklemediği bir anda, yaşadığı İstanbul’da güvenlik birimleri tarafından otobüse bindirilerek sınır dışı edildi. Yanına hiçbir şey alamadan, sadece üzerindeki kıyafetlerle apar topar Türkiye’den ayrılmak zorunda kalan 22 yaşındaki Hasan, kendini sınırın Suriye tarafından Bab El Hava Sınır Kapısı’nda buldu.

Ülkesine yedi yıl sonra yeniden ayak basan Hasan “Bu ülke hakkında artık hiçbir şey bilmiyorum” diyor. Muhammed Hasan’ın doğduğu, büyüdüğü ve 15 yaşındayken ayrılmak zorunda kaldığı Suriye artık çok farklı bir ülke…

Evine dönemiyor

Memleketi Halep’e değil, muhaliflerin son kalesi olarak nitelendirilen, cihatçıların kontrolündeki İdlib’e gönderilen Hasan, “Ailem Halep’te ama ben oraya gidemeyeceğim” dedi.

Hasan’ın ailesinin yaşadığı bölgenin denetimi, Rusya’nın desteği ile 2015 yılında Esad rejimi tarafından geri alındı. Rejim güçleri bölgedeki genç erkekleri gözaltına alarak Esad ordusuna katılmaya zorladı.

Suriye’de 8 yıldır süren iç savaşta 370 bin insan hayatını kaybetti, milyonlar evlerinden, kentlerinden kaçarak yerinden edildi.

Türkiye’ye ağır suçlama

3,5 milyon Suriyeli sığınmacıya ev sahipliği yapan Türkiye'den son birkaç haftada yaklaşık 6 bin Suriyeli farklı gerekçelerle ülkelerine geri gönderildi.

İnsan hakları savunucuları ülkelerine dönmek isteyen Suriyelilere yardım ettiğini söyleyen Türkiye'nin, Suriyelilere “gönüllü olarak gidiyoruz” yazan belgeleri zorla imzalattığını belirtiyor.

İnsan Hakları İzleme Örgütü’nden Gerry Simpson, “Türkiye ülkelerine dönmek isteyen gönüllü Suriyelilere yardım ettiğini iddia ediyor ancak onları hapse atıp, geriye dönmeye rıza göstermeleri için tehdit ederek belge imzalamaya zorlamak, onları savaş bölgesine göndermek ne gönüllü olabilir ne de yasal” açıklamasını yaptı.

İçişleri Bakanı Süleyman Soylu ise geçici koruma kapsamındaki Suriyelilerin sınır dışı edilmediğini açıkladı. Soylu “Hiçbir ülke geçici koruma kapsamındaki kimseyi sınır dışı yapamaz” dedi.

Soylu, geçici koruma kapsamında olmakla birlikte, İstanbul'da kaydı olmayan Suriyelilere kayıtlı oldukları illere dönmeleri için 20 Ağustos'a kadar süre verildiğini hatırlatarak, 2-3 yıldır artık İstanbul’a kayıt kabul edilmediğini kaydetti.

Otobüse bindirilerek Suriye’ye gönderildi

Muhammed Hasan, İstanbul’da defalarca geçici ikamet izni talebinde bulunduğunu ama artık bu iznin İstanbul için verilmediğini söyledi.

Geçici koruma kapsamında olmadığı için de gözaltına alındığını anlatan Hasan, bir hafta hapiste tutulduktan sonra önüne bir tomar belge konduğunu ve kendisine “Türkiye’de kalmak istiyorsan bu belgeleri imzala” denildiğini aktardı.

“Bize yalan söylediler” diyen Hasan bir sonraki sabah otobüse bindirilerek Suriye’ye gönderildiklerini anlattı.

Bab El Hava Sınır Kapısı sözcüsü Mazen Alloush, sadece bu ay 4 bin 400 Suriyelilerin sınır dışı edildiğini söyledi. Bunların bazılarının sınırı yasadışı yollardan geçme, bazılarının ise gerekli belgelere sahip olmama gerekçesiyle sınır dışı edildikleri bilgisini paylaştı.

"Ailem Türkiye'de"

Onlardan biri de 23 yaşındaki Luay Muhammed. Gece yarısı otobüse bindirilerek sınır dışı edildiğini anlatan Muhammed hala şokta olduğunu söyledi.

Bir restoranda çalıştığı Antalya’da gözaltına alındığını, bir hafta boyunca 350 yabancının kaldığı bir hapishanede tutulduğunu belirten Muhammed, hiç beklemediği bir anda, yıllar önce ayrıldığı ülkesine ayak bastığını aktardı.

Ailesinin, iki kardeşinin Türkiye’de olduğunu, Suriye’de ailesi olmadığını söyleyen Muhammed, “Suriye’de hayatıma yeniden nereden, nasıl başlayacağımı hiç bilmiyorum” dedi.

AFD/ DA,BW

© Deutsche Welle Türkçe