Suriyeli Kürtlerle hükümet arasında "El Hol" anlaşması
27 Mayıs 2025
Suriyeli Kürtlerle Suriye geçiş dönemi hükümeti arasında, IŞİD'lilerin tutulduğu El Hol kampının tahliyesi konusunda anlaşmaya varıldığı bildirildi. Suriye'nin kuzeydoğusunda kontrolü elinde bulunduran "Kuzey ve Doğu Suriye Özerk Yönetimi"nden (KDSÖY) yapılan açıklamada, El Hol'da tutulan Suriye vatandaşlarının tahliyesi için bir "ortak mekanizma" kurulacağı bildirildi.
KDSÖY yetkilisi Şehmuz Ahmed, yerel yetkililer, Şam'daki merkezî hükümetin temsilcileri ve ABD öncülüğündeki IŞİD'le Mücadele Uluslararası Koalisyonu heyeti arasında yapılan toplantıda konuyla ilgili anlaşmaya varıldığını kaydetti.
"Kampın yönetimi Şam'a devredilmeyecek"
Ahmed, on binlerce IŞİD'li ve ailelerinin tutulduğu kampın yönetiminin Kürt yönetiminden Şam'a devredileceği yönündeki haberlerin ise gerçeği yansıtmadığını söyledi. Kürt yetkili, "Ziyarete gelen heyet ile de Şam yönetimi ile de bu konuda bir görüşme olmamıştır" dedi.
Suriye'de 14 yıllık iç savaş döneminde ülke topraklarının dörtte birini ele geçiren Kürtler, Kuzey ve Doğu Suriye Özerk Yönetimi (KDSÖY) adı altında bir yapı oluşturmuştu. Ülkenin petrol zengini kuzey ve kuzeydoğusunda 2019'da IŞİD'den boşalan topraklara yerleşen KDSÖY, IŞİD'lilerin tutulduğu kamplardan da sorumlu.
Çoğu kadın ve çocuk olmak üzere halen 40 bine yakın kişinin tutulduğu El Hol kampı, yıllardır tartışmaların odağında. Pek çok Avrupa ülkesi kamplarda tutulan IŞİD bağlantılı vatandaşlarını kabul etmeye yanaşmazken insan hakları örgütleri kamplardaki kötü yaşam koşullarına ve şiddet olaylarına işaret ediyor.
Iraklıların ardından gözler Suriyeli tutuklulardaydı
Kamptakilerin büyük çoğunluğunu Irak ve Suriye vatandaşları oluşturuyor. Irak hükümeti son yıllarda kendi vatandaşlarını geri kabule başlamış ve bu konudaiş birliğini devam ettirmeye hazır olduğu mesajını vermişti. Irak'ın iş birliğinin ardından gözler Suriye vatandaşlarının durumunun ne olacağına çevrilmişti.
Kampta bulunan ve Kürt bölgelerindeki evlerine dönmek isteyen Suriyeliler için yıllar önce çalışmalar başlamış, tutukluların yeniden entegrasyonu için merkezler açılmıştı. Ancak Suriye hükümeti kontrolündeki yerlere dönmek isteyen Suriyelilerin durumu belirsizliğini koruyordu.
Bugün açıklanan ortak mekanizma oluşturma anlaşması çerçevesinde, hapishanelerde tutulan yaklaşık 9 bin IŞİD üyesinin de merkezî hükümet kontrolü altındaki bölgelere gönderilmesi hedefleniyor.
Türkiye ve "Beşli Mekanizma"nın rolü
Omurgasını Türkiye'nin terör örgütü olarak gördüğü YPG'nin oluşturduğu Suriye Demokratik Güçleri (SDG), ABD'nin IŞİD'e karşı savaşta karadaki en önemli müttefiki konumundaydı. IŞİD kamplarının kontrolünün Kürt özerk yapısının elinde olması, PKK'nın Suriye'deki varlığını sona erdirmek isteyen Türkiye'de rahatsızlık yaratıyor.
Dışişleri Bakanı Hakan Fidan Mart ayında yaptığı açıklamada PKK'nin Suriye'deki varlığını IŞİD cezaevleri üzerinden meşrulaştırmaya çalıştığını belirterek sorunun çözümünü bölge ülkeleri olarak üstlenmeye hazır oldukları mesajı vermişti. Türkiye'nin Suriye, Ürdün, Irak ve Lübnan ile oluşturduğu "Beşli Mekanizma” ortak operasyon ve istihbarat merkezi kurmak üzere çalışmalar yürütüyor. Fidan, beş ülkenin askerî ve istihbarî kabiliyetlerini devreye sokarak operasyonlar düzenleyebileceğini kaydetmişti.
DW,AP/BK,BÖ
DW Türkçe'ye engelsiz nasıl ulaşabilirim?