Suriye'nin kuzeybatısındaki yaklaşık 4 milyon insana Türkiye üzerinden insani yardım ulaştırılmasını sağlayan Birleşmiş Milletler (BM) Güvenlik Konseyi programınının süresinin dolmasına sayılı günler kala Rusya'dan bu operasyonların uzaltılması konusunda olumlu sinyal geldiği bildirildi.

Reuters'a konuşan diplomatlar, Rusya'nın BM Güvenlik Konseyi'ndeki muhataplarına, insani yardımların devam etmesine izin vereceği yönünde sinyal verdiğini söyledi.

Suriye'de muhaliflerin kontrolündeki bölgelere insani yardım ulaştırılmasına yönelik operasyonlara altı aylığına izin veren BM Güvenlik Konseyi kararının süresi 10 Ocak'ta doluyor. BM Güvenlik Konseyi'nin kararla ilgili oylamayı 9 Ocak Pazartesi günü gerçekleştirmesi planlanıyor.

Yardım programının uzatılması için BM Güvenlik Konseyi'nin beş daimi üyesi Rusya, Çin, ABD, Fransa ve İngiltere'den hiçbirinin itiraz etmemesi koşuluyla en az dokuz üyenin onayı gerekiyor.

Rusya'nın BM Daimi Temsilci Yardımcısı Dimitriy Polyanskiy, Reuters'a yaptığı açıklamada, konuyu hâlen "artıları ve eksileriyle" değerlendirdiklerini söyledi.

Temmuz ayında kabul edilen BM Güvenlik Konseyi kararının uygulamada Rusya'nın "beklentilerinin çok uzağında" kaldığını belirten Polyanskiy, konuyu Şam yönetimiyle ele aldıklarını ve nihai kararın Pazartesi günü Moskova tarafından verileceğini ifade etti.

Ancak ajansa konuşan diplomatların verdiği bilgiye göre, Güvenlik Konseyi üyeleri operasyonların altı ay daha uzatılmasını sağlayan karar tasarısının metni üzerinde geçen hafta gayriresmi olarak anlaşmaya vardı.

Guterres'ten uyarı

BM Genel Sekreteri Antonio Guterres geçen ay Güvenlik Konseyi'ne yönelik raporunda, milyonlarca insanın hayatının bu operasyonlara bağlı olduğunu bildirmişti. Guterres, söz konusu onayın yenilenmesinin "hem ahlaki hem de insani bir zorunluluk" olduğunu ve kritik önem taşıdığını belirtmişti.

Rusya'nın Pazartesi günkü oylamada çekimser kalarak yardımların uzaltılmasına izin vermesi hâlinde BM Güvenlik Konseyi'ndeki onay sürecinin geçmişteki kadar sancılı geçmemesi sağlanmış olacak. Son olarak geçen Temmuz ayında operasyonların uzatılması için üç kez oylamaya gidilmesi gerekmişti. Program, BM Güvenlik Konseyi kararının süresi dolduktan iki gün sonra uzatılabilmişti.

Rusya'nın itiraz gerekçesi

Şam rejiminin en büyük destekçilerinden Rusya, yardım operasyonlarının Suriye'nin egemenliğini ihlal ettiğini savunuyor. Moskova, yardımların Suriye içinden dağıtılması gerektiğini belirtiyor. Ancak Suriyeli muhalifler böyle bir durumda yardımların hükümet kontrolüne geçeceği endişesiyle bu öneriye karşı çıkıyor.

Guterres geçen ayki raporunda, Suriye içinden dağıtılacak yardımların "BM'nin büyük çaplı sınır ötesi operasyonun boyut ve kapsamının" gerisinde kalacağını ifade etmişti.

BM Güvenlik Konseyi'nin onayıyla 2014 yılından beri Suriye'de muhaliflerin kontrolündeki bölgelere gıda ve ilaç gibi insani yardımlar ulaştırılıyor.

Programın başladığı ilk yıllarda insani yardım Irak ve Ürdün'deki birer, Türkiye'deki iki sınır kapısı üzerinden sağlanıyordu. Ancak daha sonra Rusya ve Çin'in itirazları üzerine bu sınır kapılarının sayısı sınırlandırıldı. Şu an söz konusu program kapsamında sadece Türkiye'nin Cilvegözü Sınır Kapısı'nın karşısındaki Babülhava'dan Suriye'ye yardım ulaştırılıyor.

DW,rtr/CÖ,BÖ