Türkiye, Finlandiya ve İsveç arasında 28 Haziran'da Madrid'deki NATO zirvesinde imzalanan mutabakat kapsamında verilen taahhütlerin takibi ve hayata geçirilmesi için kurulan Daimi Ortak Mekanizma'nın ilk toplantısıgerçekleştirildi. Üç ülkeden yetkililerin katıldığı toplantı, Finlandiya'nın güneyindeki Vantaa kentinde yapıldı.

Daimi Ortak Mekanizma'nın Türk heyetine Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü İbrahim Kalın ve Dışişleri Bakan Yardımcısı Büyükelçi Sedat Önal başkanlık etti. Heyette Adalet, Dışişleri, İçişleri, Milli Savunma Bakanlıkları ve Milli İstihbarat Teşkilatı'ndan temsilciler de yer aldı. İsveç heyetine Başbakanlık Devlet Sekreteri Oscar Stenström, Finlandiya heyetine ise Dışişleri Bakanlığı Daimi Devlet Sekreteri Jukka Salovaara başkanlık etti. Her iki ülkenin heyetlerinde de adalet, güvenlik ve istihbarat kurumlarından temsilciler hazır bulundu.

Cumhurbaşkanlığı Sözcülüğü, görüşmelerde İsveç ve Finlandiya'nın Türkiye'ye terörle mücadelede destek sözünü yinelediğini belirtti.

Türkiye Cumhurbaşkanlığı Sözcülüğünden yapılan açıklamada, "Görüşmelerde, Daimi Ortak Mekanizma’nın çalışma esasları belirlenmiş, Üçlü Muhtıra'da kayıtlı taahhütlerin hayata geçirilmesine yönelik gelişmeler gözden geçirilmiş, önümüzdeki dönemde atılması gereken somut adımlar üzerinde durulmuştur" denildi.

Açıklamada, "Finlandiya ve İsveç, Üçlü Muhtıra'da kayıtlı, terörizmin tüm biçim ve tezahürleriyle mücadelede Türkiye'yle tam dayanışma ve işbirliği sergileyecekleri, PKK terör örgütü başta olmak üzere milli güvenliğine yönelik tüm tehditlere karşı Türkiye'ye tam destek verecekleri, PYD/YPG ve FETÖ'ye destek sağlamayacakları yönündeki taahhütlerini yinelemişlerdir" ifadesi yer aldı.

Cumhurbaşkanlığı Sözcülüğü ayrıca, mekanizma kapsamında ele alınan konularda somut ilerleme kaydedilmesi için ilgili kurumlar arasında teknik düzeyde işbirliğinin yoğunlaştırılması konusunda mutabık kalındığını duyurdu.

Finlandiya'dan açıklama

Finlanddiya Dışişleri Bakanı Pekka Haavisto, gerçekleştirilen toplantının, Madrid'de imzalanan memorandumla üzerinde anlaşılan işbirliği için gerekli temasların kurulması ve hedeflerin belirlenmesini amaçladığını belirtti.

Finlandiya Dışişleri Bakanlığının açıklamasında, "Üçlü Memorandum'un uygulanmasına yönelik somut adımları ele alan katılımcılar, mekanizmanın sonbaharda uzmanlar seviyesinde görüşmeye devam etmesi konusunda mutabık kaldı" denildi.

Finlandiya Dışişleri Bakanlığı, üçlü toplantının yeri konusunda uzun süre bilgi vermedi. Ancak Bakanlık daha sonra yaptığı açıklamada toplantının başkent Helsinki yakınlarındaki Vantaa şehrinde gerçekleştiğini duyurdu.

Helsinki, Daimi Ortak Mekanizma'nın toplantılarının dönüşümlü olarak Finlandiya, İsveç ve Türkiye'de düzenleneceğini açıklamıştı.

Üyeliklere Türkiye'den şartlı onay

Madrid'de imzalanan üçlü mutabakat, İsveç ve Finlandiya'nın başta PKK olmak üzere "terör örgütleriyle mücadelede daha somut adımlar atması ve Ankara'ya yönelik silah ambargolarını kaldırması karşılığında" Türkiye'nin de bu iki ülkenin NATO üyeliklerini veto etmemesini öngörüyor. Ankara'nın İsveç ve Finlandiya'dan talep ettiği adımların başında, onlarca "teröristin" Türkiye'ye iadesi geliyor.

Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, mutabakat zaptındaki taahhütler İsveç ve Finlandiya tarafından yerine getirilmezse, bu iki ülkenin NATO'ya katılım protokolünün Türkiye Büyük Millet Meclisi'nde onaylanmayacağını söylemişti. Şu an tatilde olan TBMM'nin Ekim ayından önce bu protokolü onaylama ihtimali bulunmuyor. Bazı Türk yetkililer, sürecin gelecek yıla da sarkabileceği uyarısında bulunmuştu.

Rusya'nın Ukrayna'ya yönelik saldırıları başlatmasının ardından askeri tarafsızlık ilkesinden vazgeçen Finlandiya ve İsveç, Mayıs ayında NATO'ya üyelik başvurusunda bulunmuştu. Finlandiya ve İsveç'in üye olabilmesi için NATO'ya üye 30 ülkenin onayı gerekiyor. Şu ana kadar üye ülkelerin çoğunda, İsveç ve Finlandiya'nın üyeliğininkabul edilmesine ilişkin protokol meclisten geçti.

DW,rtr,AFP/CÖ,JD