Türkiye iş çevreleri ABD ile AB arasında yapılacak serbest ticaret anlaşmasını tedirginlikle izliyor. ABD’yi ziyaret eden Başbakan Recep Tayyip Erdoğan’ın ABD Başkanı Barack Obama ile yaptığı görüşmelerde gündemin önemli maddelerinden birisini de bu anlaşma oluşturuyor. Türk tarafının temel kaygısı bu anlaşmadan sonra ABD’ye verilecek olan ticari açığın daha da artacak olması yönünde.

Türkiye İstatistik Kurumu’nun verilerine göre Türkiye’nin ABD’ye verdiği açık 2012 yılının tamamında 8,5 milyar dolar oldu. 2013’ün ilk çeyreğindeki açık ise, bir önceki yılın ilk çeyreğine göre arttı ve 2,1 milyar dolar olarak gerçekleşti. Türk tarafı bu açığın büyümemesi ve ABD’ye ihracatının artması için ABD ile ayrı bir anlaşma yapma arzusunda. Dünyadaki çoklu ticaret anlaşmalarını yakından takip eden uzmanlar Türkiye’nin bu oyunun dışında kalmaması gerektiği görüşünde.

'ABD anlaşması da çıpa olabilir'

Araştırma kuruluşu TEPAV’ın Ticaret Çalışmaları Direktörü Bozkurt Aran ABD ile AB arasındaki bu anlaşmanın dünyadaki ticaretin kurallarını değiştireceğini, Türkiye’nin de bu çemberin dışında kalmaması gerektiğini söylüyor.

Aran, “ABD’nin AB ile yapacağı bu anlaşma, esasında sanayi ürünlerini hedeflemiyor. ABD ile AB ülkelerinin yüzde 70'inden fazlasında bu ürün gruplarına sıfır gümrük uygulanıyor. Anlaşma temelde tarım ve hizmetler sektörünü kapsayacak. ABD'nin tarım ihracatı 140 milyar doları bulunuyor. ABD ile AB arasında tarım ürünleri konusunda farklı standart ve kurallar nedeniyle ciddi sorunlar çıkıyor. Bu anlaşma ile bu farklılıklar giderilecek. Türkiye’nin de bu oyunun içinde olması lazım. Türkiye Gümrük Birliği’ne girdi ve AB rekabeti karşısında sanayi ürünleri önemli bir ivme kaydetti. ABD ile yapılabilecek anlaşmanın tarım ve hizmetler alanında aynı şekilde ciddi bir çıpa görevi görmesi mümkün. Bu dönüşüm zaman alacak ancak Türkiye'nin yararına olacaktır. Öte yandan çok taraflı ticaretin 21. yüzyılda tabii olacağı kuralların da oluşmasına Türkiye böylece katkı sağlayabilir” ifadelerini kullanıyor.

'Temsilciler Meclisi adımı önemli'

TABA/AmCham Genel Başkanı Ekim Alptekin Türkiye’nin ABD nezdinde aktif olması gerektiğinin altını çiziyor. Alptekin şunları belirtiyor: “ABD ile ticaret hacmi 10 yıl öncesine göre ciddi bir gelişme gösterdi. Fakat aradaki açığı kapatmak için ticaretin artması gerekiyor. Bu yüzden dünyanın en büyük iki ekonomi bloğunun imzalayacağı anlaşmaya Türkiye de dahil olmalı. AB ile yapılacak serbest ticaret anlaşmasına Temsilciler Meclisi'nin de onay vermesi gerekli. Başbakan Erdoğan'ın ABD temaslarında Temsilciler Meclisi Başkanı John Boehner görüşmesi de yer alıyor. Bu görüşme bir ilk. Yıllardır ihmal edilen Temsilciler Meclisi'yle temas kurulması gelecek için ümit verici.”

© Deutsche Welle Türkçe

Haber: Selçuk Oktay / İstanbul

Editör: Ercan Coşkun