Afganistan'ın iki etkili politikacısından, Mayıs ayından bu yana Türkiye'de olan Cumhurbaşkan Yardımcısı Raşid Dostum'un ülkeye dönmesine izin verilmesi için çağrı geldi.

Özbekistan sınırında yer alan Belh vilayetinin valisi olan Ata Muhammed Nur, Mezar-ı Şerif kentinde katıldığı bir mitingde Afganistan Cumhurbaşkanı Eşref Gani'ye seslenerek, Dostum'un görevinin başına dönmesinin koşulsuz olarak sağlanmasını istedi.

Şii Hazaraları temsil eden Başbakan Yardımcısı Muhammed Muhakık ise Batılı ülkeleri eleştirdi. Muhakkık, "ABD'ye ve Avrupa'ya soruyorum, eğer General Dostum kötü biriyse neden seçimlerden önce iyiydi? Ona şimdi karşıysanız, neden başkan yardımcılığına getirildi?" dedi.

Afganistan'da yeni muhalefet için adım

Dostum geçtiğimiz ay Türkiye'de önemli bir görüşme gerçekleştirmişti. 

Tacik azınlığın önde gelen siyasetçileri arasında yer alan Ata Nur ve Şii Hazaraların lideri Muhakık'ın Dostum ile yaptığı görüşmede "Afganistan'ın Kurtuluşu Koalisyonu" adlı bir oluşumun kurulması ele alındı.

Türkiye'deki görüşme, Afganistan'da yeni bir muhalefet hareketinin ilk adımları olarak görülmüştü.

Dostum neden Türkiye'de?

Özbek kökenli Afgan siyasetçi Dostum, Mayıs ayında tedavi için Türkiye'ye geldi. 63 yaşındaki Dostum, siyasi rakibine işkence yapmak ve cinsel istismarda bulunmakla suçlandığı bir dönemde ülkesini terk etti.

Hakkında soruşturma açılan ve kendisine yöneltilen suçlamaları reddeden Dostum'un geçtiğimiz haftalarda ülkesine dönmeye çalıştığı iddia edildi. Afgan basınında çıkan haberlerde, Dostum'u taşıyan uçağın Afganistan'a inmesine izin verilmediği aktarılmıştı.

Dostum'u karşılamak için aralarında siyasetçilerin de olduğu bin kişinin, Özbek liderin kalesi konumundaki Mezar-ı Şerif'teki havalimanına gittiği öne sürülmüştü.

Afganistan'da nüfusun yüzde 9'unu oluşturan Özbeklerin lideri olan eski genelkurmay başkanı Dostum, 2014'teki seçimlerin ardından devlet başkanlığı yardımcılığına getirilmişti.

Ancak Peştun kökene sahip Afgan lider Eşref Gani ile Dostum arasında son dönemde anlaşmazlık yaşandığı biliniyor. Dostum, Gani'yi Afganistan'da nüfusun çoğunluğunu oluşturan Peştunları diğer etnik gruplardan öncelikli tutmakla suçluyor.

Türkiye ile yakın ilişkileri olan Dostum, Afganistan'ın kuzeyinin Taliban tarafından işgal edildiği dönemde de Türkiye'ye kaçmıştı.

© Deutsche Welle Türkçe

Reuters,ÖA/CÖ