Almanya Mağdur ve Bilirkişi Komisyonu’nun haklarında tazminat önerisi sunduğu kurbanların sayısı yaklaşık 30 bin olarak tahmin ediliyor. 1950 ve 60’lı yıllarda kilise ve devlete bağlı yetiştirme yurtlarında yaklaşık 700 bin ila 800 bin çocuk yetişmişti. Pekçok yurtta çocukların acımasız yetiştirme yöntemleriyle fiziksel, psikolojik ve cinsel şiddete maruz kaldığı ortaya çıkmıştı.

Almanya Mağdur ve Bilirkişi Komisyonu da, 2009 yılında art arda ortaya çıkan istismar vakalarını araştırmak üzere Alman Federal Meclisi tarafından kuruldu. Komisyonda, eyalet, kilise, yetiştirme yurdu yetkilileri ve bilim adamları ile mağdur temsilcileri yer alıyor.

Devlete bağlı vakıf kurulacak

Mağdur ve Bilirkişi Komisyonu, 1950 ve 60’lı yıllarda fiziksel ve cinsel şiddete maruz kalan kurbanlara özel bir emeklilik maaşı bağlanması önerisini ise reddetti. Federal Meclis’in eski başkan yardımcılarından Antje Vollmer'in idaresindeki komisyon, mağdur çocukların durumunu, hukuk devleti içindeki bir hukuksuzluk olarak nitelendirmesine rağmen, emeklilik maaşı yerine tazminat fonu önerisinde bulundu. Tazminat için devlete bağlı kurulacak vakfa 120 milyon euroluk kaynak sağlanacak.

Vakıf bu parayla, mağdurların psikolojik tedavilerini üstlenecek. Yurtlarda zorla çalıştırılanlara ise ödenmeyen emeklilik sigorta primleri tazmin edilecek. Kurbanlara, tek tek durum değerlendirmesi yapılmadan toplu tazminat ödenmesi ise öngörülmüyor.

Masrafları, federal devlet, eyaletler ve kiliseler eşit oranda karşılayacak. Mağdurların başvuruda bulunabilmeleri için Almanya genelinde merkezler kurulacak. Bu para, 1949-1975 yılları arasında fiziksel, psikolojik ve cinsel şiddete maruz kalmış mağdurları kapsayacak.

"Mağdurlar baştan savılıyor"

Ancak Almanya Mağdur ve Bilirkişi Komisyonu’nun Berlin’de sunduğu öneriye mağdurlardan sert tepkiler geldi. Eski Mağdur Çocuklar Derneği Başkanı Monika Tschapek-Güntner, Komisyon’un önerisini ”ucuz bir baştan savma” ve “kurbanların onurunu kırma” olarak nitelendirdi, yargı yoluna başvuracaklarını açıkladı.

Tschapek-Güntner, tazminat için başvuru hakkına sahip tahminen yaklaşık 30 bin mağdur olduğuna dikkat çekerek, “Bu durumda kurulması planlanan vakıftan mağdur başına ödenecek para 2 bin ila 3 bin eurodur. Çocuk yaşta kötü muameleye, işkence ve cinsel tacize maruz kalmış insanlar bu şekilde baştan savılamaz” diye konuştu.

Protestan Kilisesi'nden destek

Alman Protestan Kilisesi ise Komisyonun önerisini savundu. Almanya Protestan Kilisesi Başkanı Hans Ulrich Anke, o yıllarda Almanya çapında yetiştirme yurtlarının durumlarında farklılıklar olduğunu, bireysel acılara toplu tazminatlarla yaklaşmanın yeni adaletsizlikler yaratacağını söyledi.

©Deutsche Welle

Elenore Uhlich / Çeviri: Gezal Acer

Editör: Beklan Kulaksızoğlu