Suriye'nin Duma kentinde kimyasal silahla düzenlendiği iddia edilen saldırıdan Beşar Esad rejimini sorumlu tutan ABD, Fransa ve İngiltere ortak operasyon ile Suriye'deki hedefleri vurdu.

ABD Savunma Bakanı James Mattis basın mensuplarına yaptığı açıklamada, Suriye'ye yönelik operasyonun sınırlı ve tek seferlik olduğunu belirterek ülkede kimyasal silah üretilen tesislerin hedef alındığını vurguladı.

Daha fazlasını okumak için: Bu noktaya nasıl gelindi?

Fransa Dışişleri Bakanı Jean-Yves Le Drian, Suriye'de belirlenen hedeflere ulaşıldığını açıklayarak şu aşamada yeni saldırıların planlanmadığını kaydetti. Fransız BFM televizyonuna konuşan Le Drian, kırmızı çizginin aşılması halinde Şam hükümetinin yeni hava saldırıları düzenlenebileceği olasılığını dikkate alması gerektiğini dile getirdi.

Trump Misyon tamamlandı

ABD Başkanı Donald Trump da operasyon sonrası yaptığı Twitter üzerinden yaptığı açıklamada Suriye'de Fransa ve İngiltere ile birlikte düzenledikleri operasyonda "mükemmel şekilde uygulanan bir hava saldırısı" düzenlendiğini ifade etti. İngiltere ve Fransa'ya teşekkür eden Trump, sonucun daha olamayacağını ifade ederek "Misyon tamamlandı" şeklinde mesajını paylaştı.

BM Güvenlik Konseyi toplandı

Birleşmiş Milletler (BM) Güvenlik Konseyi, operasyona tepki gösteren Rusya'nın talebiyle toplandı. Rusya saldırının BM Güvenlik Konseyi tarafından kınanmasını öngören bir karar tasarısı sundu.

Toplam üç hedef vuruldu                                               

ABD Genelkurmay Başkanı Joseph Dunford, Washington'da gazetecilere yaptığı açıklamada, başkent Şam’da kimyasal silah araştırma merkezi ile bir deponun, Humus yakınlarında da yine kimyasal silahların depolandığı bir tesisin vurulduğunu açıkladı.

Dunford, operasyonun Moskova ile koordinasyon içinde gerçekleştirilmediğini, ancak doğrudan Rusya ile bir olay yaşanmaması için olağan kanallar üzerinden iletişimin devam ettiğini ifade etti. ABD ordusundan alınan bilgiye göre, operasyonda Rusya’ya ait bir üs hedef alınmadı.

Esad: Kararlılığımız arttı 

Suriye Devlet Başkanı Beşar Esad, saldırıların “ülkenin her metrekaresinde terörizme” karşı mücadele etmek ve terörizmi yenmek için kararlılığı artırdığını açıkladı. Esad yaptığı açıklamada, yaşanan çatışmalarda Batı’nın kontrolünü ve inandırıcılığını kaybettiği gerçeği ile karşılaşmasının ardından bu saldırının düzenlendiğini öne sürdü.

Esad’ın, İran Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani’nin ile telefonda görüştüğü ve Ruhani’nin desteğini sürdürme sözü verdiği belirtildi. 

100’den fazla füze atıldı

Suriye ordusundan yapılan açıklamada ülkeye 110 füzenin atıldığı belirtildi. Suriye ordusuna yakın kaynaklardan alınan bilgilere göre Humus’ta altı asker yaralandı.

Rusya Savunma Bakanlığı'ndan Orgeneral Sergey Rudskoy da operasyona ilişkin açıklamasında, atılan 103 füzeden 71’inin Suriye hava savunma sistemi tarafından vurulduğunu belirtti. Rudskoy, saldırıda ölen olmadığını, ancak birkaç kişinin yaralandığını dile getirdi. Rudskoy, ABD'nin, Kimyasal Silahların Yasaklanması Örgütü'nün (KSYÖ) Duma’da yaşananları aydınlatmasıyla ilgilenmediğini savundu.

Suriye resmi haber ajansı SANA’nın Suriye Dışişleri Bakanlığı kaynaklarına dayandırdığı haberinde, saldırıda en az üç sivilin yaralandığını duyurdu.

Pentagon ise üç hedefe 105 atış yapıldığını açıkladı.

Trump: Kimyasal silah kullanılmasına yönelik misilleme

ABD Başkanı Trump operasyon başlamadan yaptığı Ulusa Sesleniş konuşmasında ise saldırıların Esad liderliğindeki Suriye hükümetinin Duma’da kendi halkına karşı kimyasal silah kullanmasına yönelik bir misilleme olduğunu ifade etti.

Trump, "Bunlar bir insanın değil eylemleri değil. Bu bir canavarın işlediği suç” dedi. Trump, Suriye'deki hükümetin kimyasal silah kullanımını durduruncaya kadar ABD'nin yanıtına devam etmeye hazır olduğunu söyledi.

Macron ve May operasyonu savundu

Suriye’ye yönelik ortak tutum izlenmesi konusunda Trump ile mutabık olan Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron da "kırmızı çizginin geçildiğini” tekrarladı. Macron, "7 Nisan’da çok sayıda erkek, kadın ve çocuk katledildi. Bu nedenle Fransız ordusuna müdahale etme talimatı verdim” dedi.

İngiltere Başbakanı Theresa May de bu operasyondan başka bir seçenek olmadığını vurguladı. Operasyonun amacının Suriye rejimini kimyasal silah kullanmaktan caydırmak olduğuna işaret eden May, bu operasyonla iç savaşa müdahalenin ve rejim değişikliğinin söz konusu olmadığını vurguladı.

Suriye: Vahşi ve barbarca bir saldırı

Duma’da kimyasal silah kullandığı iddialarını reddeden Esad liderliğindeki Suriye hükümeti ABD, Fransa ve İngiltere'nin ortak operasyonunu “vahşi ve barbarca bir saldırı” olarak nitelendirdi. Suriye Dışişleri Bakanlığı, Batı’yı bu saldırı ile Kimyasal Silahların Yasaklanması Örgütü'nün (KSYÖ) çalışmalarını baltalamakla suçladı.

Yapılan açıklamada, bu şekilde Batı’nın Duma’ya ilişkin "yalanlarının” örtbas edilmeye çalışıldığı belirtildi. KSYÖ uzmanları, Duma'da kimyasal silah kullanılarak saldırı düzenlenip düzenlenmediğini araştırmak üzere bölgeye gitmişti.

Putin: Saldırgan bir eylem

Rusya, Suriye’ye yönelik hava saldırısına sert tepki gösterdi. Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin operasyonla ilgili açıklamasında, ABD ve müttefiklerinin Suriye'deki insani felaketi daha da kötüleştireceğini belirtti. Suriye hedeflerinin vurulduğu saldırıyı kınayan Putin, operasyonu "saldırgan bir eylem" olarak nitelendirdi.

Kremlin'den yapılan açıklamada, Putin'in BM Güvenlik Konseyi üyelerini de acil toplantıya çağırdığı vurgulandı. Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov, ABD öncülüğündeki saldırıları "kabul edilemez ve yasa dışı" olarak tanımladı. Rusya’nın Washington Büyükelçisi Anatoli Antonov ise ABD, Fransa ve İngiltere'yi bu saldırıların “sonuçları” olacağı konusunda uyardı.

İran'dan sert tepki

Rusya ile birlikte Esad rejimine destek veren İran’dan da sert bir açıklama geldi. İran'ın dini lideri Ayetullah Ali Hamaney televizyondan yaptığı açıklamada, saldırıları "suç",  ABD, İngiltere ve Fransa'nın liderlerini de "suçlu" olarak nitelendirdi. Hamaney, bu ülkelerin amaçlarına ulaşamayacaklarını savundu.

Saldırının ardından İran Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani'nin ise Suriye Devlet Başkanı Beşar Esad ile telefonda görüştüğü açıklandı. İran resmi haber ajanslarına göre Ruhani, Esad'la yaptığı görüşmede, ABD'nin amacının, bölgedeki varlığını meşrulaştırmak olduğunu söyledi.

Ruhani'nin ayrıca, İran'ın Esad'a desteğinin artarak devam edeceğinin sinyalini verdiği bildirildi.

Merkel: Gerekli ve orantılıydı

Almanya Başbakanı Angela Merkel de Suriye'de başlatılan operasyonla ilgili bir açıklama yaptı. ABD”nin öncülüğündeki operasyonu destekleyen Merkel, "Kimyasal silahlarlarla ilgili uluslararası düzenlemelerin etkisini korumak ve Suriye rejimini başka ihlallere karşı uyarmak amacıyla yapılan askeri operasyon gerekli ve orantılıydı” ifadelerini kullandı.

İsrail'den "tam destek"

İsrail Başbakanı Benyamin Netanyahu da saldırılara "tam destek" verdiğini açıkladı.

Netanyahu, yayımladığı açıklamada ABD'nin Nisan 2017'de yine kimyasal saldırı gerekçesiyle düzenlediği operasyona atıfta bulunarak, "Bundan bir yıl önce Başkan Donald Trump'ın kimyasal silah kullanımına karşı harekete geçme kararına tam destek vermiştim... İsrail'in desteği değişmedi" ifadesini kullandı.

Reuters'a konuşan bir İsrailli yetkili, saldırılar konusunda İsrail'in önceden haberdar edildiğini söyledi. Adı açıklamayan yetkili, İsrail'in hedeflerin seçilmesinde yardımcı olup olmadığına dair soruya ise "Bildiğim kadarıyla hayır" yanıtını verdi. ABD büyükelçiliği sözcüsü de İsrail'in önceden bilgilendirildiğini belirtmiş ancak detay vermemişti.

DW,AFP,dpa,rtd/JD,HS

© Deutsche Welle Türkçe