1. İçeriğe git
  2. Ana menüye git
  3. DW'nin diğer sayfalarına git

Uluslararası Adalet Divanı: İsrail işgalci güç konumunda

19 Temmuz 2024

Uluslararası Adalet Divanı, İsrail’in Filistin topraklarındaki yerleşim politikalarının yasa dışı olduğunu belirtti. Tavsiye niteliğindeki kararın, İsrail üzerindeki uluslararası baskıyı artırması bekleniyor.

Lahey'daki Uluslararası Adalet Divanı.
Lahey'daki Uluslararası Adalet Divanı. Fotoğraf: Nick Gammon/AFP/Getty Images

Uluslararası Adalet Divanı, Filistin topraklarının İsrail tarafından işgal edilmesinin yasa dışı olduğunu belirtti. Lahey'deki Mahkeme, İsrail'in işgal altındaki topraklarda yürüttüğü yerleşim politikasının uluslararası hukuku ihlal ettiğini ve İsrail'in fiilen ilhak suçu işlediği görüşünü paylaştı. İsrail'in bir an önce bölgeden çekilmesi gerektiğini belirten Divan, ayrıca İsrail'in işgal altundaki bölgelerdeki doğal kaynakları sömürmesinin de yasa dışı olduğunu kaydetti. 15 yargıçtan oluşan Divan'ın başkanı Nawaf Salam, bulguları okurken "Batı Şeria ve Doğu Kudüs'teki İsrail yerleşimleri ve onlarla ilgili rejim, uluslararası hukuku ihlal ederek kurulmuş ve sürdürülmektedir" ifadelerini kullandı. Mahkeme, İsrail'in yükümlülükleri arasında yol açılan zarar için tazminat ödemesi ve "mevcut yerleşimlerden tüm yerleşimcilerin tahliye edilmesinin" bulunduğunu belirtti.

İsrail, kamulaştırma adı altında Filistinli sakinlere ait geniş arazilere el koymaya devam ediyor. Söz konusu görüş, hukuki açıdan bağlayıcı olmasa da İsrail'in üzerindeki uluslararası siyasi baskının bu vesileyle daha da artması bekleniyor.

Netanyahu: Yahudi ulusu kendi ülkesinde işgalci olamaz

Birleşmiş Milletler, mahkemeden İsrail'in yaklaşık 60 yıldır devam eden işgal politikasının hukuki sonuçlarını açıklığa kavuşturmasını istemişti. Gazze savaşından çok önce gelen talebe verilen yanıt İsrail'e eleştirel bir duruşu benimseyen Batılı aktörlerin, birliklerini Gazze'den çekmesi ve bölgede bir Filistin devletinin kurulması yönünde İsrail'e daha çok baskı yapmak üzere bir zemin edinmesine olanak tanır nitelikte.

Mahkemenin görüşüne tepki gösteren İsrail Başbakanı Benyamin Netanyahu, "Yahudi ulusunun kendi ülkesinde işgalci konumunda olamayacağını" savundu.

İsrail Dışişleri Bakanlığı da Mahkemenin görüşünü reddederek "esas itibarıyla hatalı ve tek taraflı" olarak nitelendirdi.

Daha önce de yasa dışı kararı çıkmıştı

İsrail, 1967'deki Altı Gün Savaşı'nda Batı Şeria, Gazze Şeridi ve Doğu Kudüs'ü işgal etmişti. Filistinliler bu bölgeleri kendi devletleri için talep ediyorlar. İsrail, Gazze'den 2005 yılında çekilmiş olsa da kara, deniz ve hava sınırlarını kontrol etmeye devam ediyor.

Uluslararası Adalet Divanı, 2004'te İsrail'in Batı Şeria'da inşa ettiği duvarın uluslararası hukuka aykırı olduğunu ve bu nedenle yıkılması gerektiğini açıklamışlardı. Ancak İsrail bu karara uymadı.

Güney Afrika, 2023 yılında İsrail'i Gazze Şeridi'ne yönelik saldırılar nedeniyle Uluslararası Ceza Mahkemesi'ne götürmüş ve ülkeyi Gazze'de soykırım yapmakla suçlamıştı. İsrail ise bu suçlamaları reddediyor.

KNA, dpa, Reuters / SÖ,TY

DW Türkçe'ye engelsiz nasıl erişebilirim?