Birleşmiş Milletler (BM) Eğitim, Bilim ve Kültür Örgütü (UNESCO), Dünya Kültür Mirası Listesi'nde bulunan Ayasofya ve Kariye'de müzeden camiye çevrilirken yapılan değişiklikleri yerinde incelemek istiyor. UNESCO Genel Direktör Vekili Ernesto Ottone, Türk hükümetinden UNESCO Özel Danışmanı Mounir Bouchenaki'nin incelemelerde bulunmasına izin vermesini istedi.

Bouchenaki'nin Bizans döneminden kalma iki eski kilise olan Ayasofya ve Kariye'de yapılan müdahaleleri ve muhtemel değişiklikleri gözden geçirmesi ve bunları not etmesinin planlandığını vurgulayan Ottone, bu konudaki söylentileri ve dolaşan yanlış bilgilere atıfta bulundu. İki yapıda da Hristiyanlık için değerli olan unsurlara müdahale edildiğine ilişkin söylentilerden rahatsız olduğunu ifade eden Ottone, UNESCO'nun bu iki müzenin camiye dönüştürülmesini onaylayacağı yönündeki yanlış haberlerin de endişe verici olduğunu vurguladı.

Ayasofya ve Kariye'nin camiye dönüştürülmesi

86 yıl boyunca müze olan, 1985 yılından bu yana da UNESCO Dünya Kültür Mirası listesinde yer alan Ayasofya’nın camiye dönüştürülmesine yönelik adımlar geçen Haziran ayında atılmaya başlandı. Ayasofya'ya müze statüsü veren 1934 tarihli Bakanlar Kurulu kararı Danıştay tarafından iptal edildi. Bunu Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın, ibadete açılması için Diyanet'e devredilmesini öngören karara attığı imza izledi. 1500 yıllık bir tarihi geçmişi olan, Ayasofya böylelikle yeniden cami statüsüne alındı. 24 Temmuz'da 86 yıl aradan sonra Ayasofya'da ilk cuma namazı kılındı. İstanbul Büyükşehir Belediyesi Meclisi de imar planlarında müze olarak işlenmiş olan yapıyı, "Ayasofya Kebir Camii Şerifi ve Külliyesi" olarak değiştirdi. 

İstanbul'un Fatih ilçesinde tarihi 6'ıncı yüzyıla dayanan ve Bizans döneminden günümüze iyi korunmuş bir şekilde gelen Kariye'nin geçen Ağustos ayında yine Danıştay kararıyla Diyanet İşleri Başkanlığı'na devredilerek ibadete açılmasına karar verildi. 6'ncı yüzyılda Kariye Kilisesi olarak inşa edilen bina, önemli dini merasimlerde saray kilisesi ve şapeli olarak kullanılıyordu. İstanbul'un fethinden sonra 1511 yılında Sultan II. Bayezid'in sadrazamlarından olan Atik Ali Paşa tarafından camiye çevrildi. Kariye Camii, Bakanlar Kurulu'nun 29 Ağustos 1945 tarihinde aldığı kararla müzeye çevrilmişti.

KNA,DW/HS,JD

© Deutsche Welle Türkçe