UNICEF'in raporuna göre 2017 çatışma bölgelerindeki çocuklar için kabus dolu bir yıl oldu. Musul'daki baba ve kucağındaki kızı sanki bu kabustan uyanmak için var güçleriyle feryat ediyor ve IŞİD bölgesinden kaçarak güvenlik güçlerine sığınmak için koşuyor.

UNICEF'in raporu 2017'de savaş bölgesinde çocukların güvenli olmaları gereken yerlerde yani evlerinde, okullarında ya da parklarda çatışmalara hedef olduklarını ortaya koyuyor. Abir isimli minik Suriyeli muhtemelen ülkesindeki iç savaşla yaş. Duma'ya yapılan bir bombardıman ondan sağ bacağını almış. Aynı bombardımana hedef olan kuzeni Hasan ise hayatını kaybetmiş.

Savaş geldi mi, tek başına gelmiyor. Yanında açlık, susuzluk ve salgın hastalığı da getiriyor. Yemenli çocuklar da iki yıldır savaş koşullarında yaşıyor. Ülkedeki kolera salgını tarihteki en büyük salgınlardan biri oldu. Temiz su sıkıntısı had safhada. Sana'nın kenar mahallelerindeki bu Yemenli çocuğun, kolera mikrobu taşıma ihtimali olan bu suyu içmekten başka seçeneği yok.

Suriye'den Yemen'e, Nijerya'dan Myanmar'a kadar dünyadaki her çatışma bölgesinde çocuklar tecavüze uğradı, zorla evlendirildi ve köle olarak kullanıldı. Tespitler UNICEF'in raporundan. Myanmar'daki Rohingyalara yönelik şiddetten kaçarak Bangladeş'e sığınan çocuklar ve aileler şimdilik güvende. Ancak mülteci kampındaki yaşam koşulları ağır. Bütün gayret bir parça gıda yardımı alabilmek için.

Fotoğraf bir başka iç savaş bölgesi Doğu Ukrayna'dan. 14 yaşındaki Aleksey elindeki silah patlayınca iki parmağını kaybetmiş. "Bütün hayatım değişti. Parmaklarım olmadan daha önce yaptığım şeyleri yapamıyorum, ama alışıyorum. Sol elimle yazmayı öğreniyorum, pek güzel olmuyor ama çabalıyorum. Bazen çok üzülüyorum ve sonunda ağlamaya başlıyorum."

Suriyeli beş yaşındaki Zehra gözlerini objektife dikmiş, bakışları donuk, ifadesi hüzünlü. Ailesiyle birlikte 2015'ten bu yana Ürdün'deki mülteci kampında yaşıyor. Bütün dünyası orası, Suriye'deki evini muhtemelen hiç hatırlamıyor. Zehra'nın bu bakışları deklanşöre basan foto muhabiri Muhammed Muheysen'e UNICEF tarafından seçilen yılın fotoğrafı ödülünü getirdi.

Gaziantep'te Suriyeli bir çocuk ayakkabı atölyesinde çalışıyor. İç savaş onu ülkesinden, okulundan koparmış. Onun gibi binlerce çocuk ağır şartlarda kayıt dışı çalışıyor. Atölyelerde günde 10 saatten fazla emek harcayan yaşları 7 ile 10 arasında değişen Suriyeli çocukların aylık ortalama kazancı ise 400 TL civarında.

Rakka'nın kuzeyindeki Hazima köyündeki okulda yeniden ders zili çalmış, duvarlarda karanlık günlerin izleri. 2014'te bölgeyi ele geçiren terör örgütü IŞİD okulları kapatmış, eğitimi yasaklamıştı. Örgütün temizlenmesiyle hayat normale dönüyor.