1. İçeriğe git
  2. Ana menüye git
  3. DW'nin diğer sayfalarına git

Yerine üç kez kayyum atanan Ahmet Türk kimdir?

4 Kasım 2024

Ahmet Türk üçüncü kez seçildiği Mardin Büyükşehir Belediye Başkanlığı görevinden alındı. Kürt siyasetinin simge isimlerinden Ahmet Türk kimdir?

Mardin'in görevden alınan Belediye Başkanı Ahmet Türk
Ahmet Türk Fotoğraf: Kivanc El/DW

Halkların Eşitlik ve Demokrasi Partisi (DEM Parti) Mardin Büyükşehir Belediyesi'ne üçüncü defa kayyum atandı. Mardin Büyükşehir Belediyesi Başkanı Ahmet Türk, bu sabah görevden alınarak yerine Mardin Valisi Tuncay Akkoyun getirildi.

İçişleri Bakanlığı tarafından yapılan açıklamada Ahmet Türk hakkında açılan ve karar verilen davalar gerekçe gösterildi. Mardin Büyükşehir Belediyesi Eşbaşkanları Ahmet Türk ve Devrim Demir, 31 Mart yerel seçimlerinde oyların yüzde 57,40'ını alırken, AKP'nin adayı Abdullah Erin'in oy oranı yüzde 27,28'de kalmıştı.

Beş günde dördüncü kayyum

Ahmet Türk 2014 yerel seçimlerinde de yüzde 52,2 oy alarak Mardin Büyükşehir Belediye Başkanı olmuş, 2016'da görevden alınarak yerine kayyum atanmıştı. Türk, 2019 seçimlerini de yüzde 56,24 oyla kazanmış, aynı yıl içinde tekrar görevden alınmıştı.

Mardin'in yanı sıra DEM'in Batman ve Şanlıurfa'nın Halfeti belediyelerine de kayyum atanırken, yeni kayyum kararları İstanbul Esenyurt Belediyesi Başkanı Ahmet Özer'in geçen hafta benzer bir şekilde görevden alınmasının ardından geldi. Beş günde biri CHP'li 3'ü DEM Partili 4 belediyeye kayyum atandı.

MHP lideri Devlet Bahçeli'nin açıklamalarıyla başlayan çözüm süreci tartışmalarının ardından CHP ve DEM Parti'yi hedef alan kayyum kararları, Türkiye'nin seçimlerden önce yeni bir siyasi iklime yönlendirildiği yorumlarına neden oluyor.

Ahmet Türk, kamuoyunda yaşamını Kürt sorununun çözümüne adayan bir siyasetçi olarak biliniyor.

Cevdet Yılmaz'dan teşekkür

Türk, kısa bir süre önce Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz ile birlikte Suruç'ta Yıldız ve Şenyaşar ailelerinin barış yemeğine katılmış, AKP'li Bekir Bozdağ'ın da katıldığı yemekte Cumhurbaşkanı Yardımcısı Yılmaz, "Sayın Bekir Bozdağ ve sayın Sırrı Süreyya Önder ile grup başkanvekilimiz Sayın Abdulhamit Gül ve Mardin Büyükşehir Belediye Başkanı Sayın Ahmet Türk. Bu dört isim gerçekten çok özel bir gayret sarf ettiler. Huzurunuzda her birine teşekkür ediyorum" ifadelerini kullanmıştı.

Ahmet Türk ve Sırrı Süreyya Önder, Şanlıurfa'da Şenyaşar Ailesi ile birlikte Fotoğraf: DHA

Kürt siyasetinin simge isimlerinden olan Türk, 2 Temmuz 1942 yılında Mardin'de doğdu. İlk, orta ve lise eğitimini Mardin'de tamamladı.

Milletvekili ağabeyi aşiretler arası husumet nedeniyle vurularak öldürülünce siyasete giren Türk, 1973 yılında Demokratik Parti'den Mardin Milletvekili olarak seçildi. Daha sonra CHP'ye katılan Türk, 1980 yılına kadar siyasi hayatına CHP'de devam etti. 12 Eylül 1980 darbesinin ardından tutuklanarak Diyarbakır Cezaevi'ne gönderildi. 20 günü hücrede, tam 3 yıl cezaevinde yattı. 1983 yılında beraat ederek serbest kaldı.

Eş başkanlığını Ahmet Türk getirdi

Siyasi kariyeri süresince çeşitli sol partilerde görev alan Türk, 1987 seçimlerinde Sosyal Demokrat Halkçı Parti'den (SHP) Mardin milletvekili seçildi. SHP bünyesinde aktif bir siyasetçi olarak Kürt meselesi ve demokratik haklar üzerine çalışmalar yaptı.1989'da Paris'te düzenlenen Kürt Konferansı'na katıldığı için SHP'den ihraç edildi.

Sonrasında HDP'ye kadar uzanacak Kürt siyasi hareketini başlatan ama Leyla Zana'nın Kürtçe yemin etmesiyle yaşanan krizle kapatılan HEP'in (Halkın Emek Partisi) kurucuları arasında yer aldı. İki yıl hapis cezasına çarptırıldı. Farklı partilerde beş dönem Mardin Milletvekilliği yapan Ahmet Türk'ün iki kez dokunulmazlığı kaldırıldı.

Aysel Tuğluk ile birlikte HEP'in ardılı olan Demokratik Toplum Partisi'nin (DTP) genel başkanlığı görevini üstlendi. Türkiye siyasi tarihinde 'eş başkanlık' sistemini başlatan kişi oldu. Türk, 2007 Genel Seçimlerinde Bağımsız Mardin Milletvekili olarak TBMM'ye girdi ancak 2009 yılında DTP kapatılınca milletvekilliği düştü.

Devlet Bahçeli destek vermişti

2014 yılında Barış ve Demokrasi Partisi'nin (BDP) desteği ile Bağımsız Mardin Büyükşehir Belediye Başkanı seçilen Türk, 2016'da çıkarılan kanun hükmünde kararname ile görevden alındı ve bir kez daha tutuklandı. Yaklaşık üç ay tutuklu kalan Türk, sağlık sorunları nedeniyle tahliye edildi. Ahmet Türk'ün serbest bırakılması için yürütülen kampanyaya MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli de destek verdi.

31 Mart 2019'daki yerel seçimlerde ikinci kez Mardin Büyükşehir Belediye Başkanı seçilen Türk, hakkında yürütülen terör soruşturması kapsamında 19 Ağustos 2019'da yeniden görevinden alındı.

Hayatı cezaevlerinde acı ve işkenceyle geçse de Türk, devletin Kürt sorununa her çözüm arayışında başvurduğu isimlerin başında geldi. 8'inci Cumhurbaşkanı Turgut Özal'ın, 1993'te demokratik çözüm arayışı için mesajını, o dönem Lübnan'da, Bekaa Vadisi'nde bulunan PKK lideri Abdullah Öcalan'a ileten de; 2013'te, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın başbakanlığı döneminde temelleri atılan çözüm sürecinde İmralı'da Öcalan ile görüşmeye giden iki kişiden biri de oydu.

DEM üç kentte de farkla kazanmıştı

DEM Parti, 31 Mart yerel seçimlerini kayyum atanan her üç kentte de farkla kazanmıştı. Batman Belediye Eş Başkanları Gülistan Sönük ve Yeşil Işık, oyların yüzde 64,52'sini alırken Halfeti Belediye Eş Başkanları Mehmet Karayılan ve Saniye Bayram ise 39,45 oyla seçildi.

İçişleri Bakanlığı tarafından görevden alınan Ahmet Türk'ün yerine Mardin Valisi Tuncay Akkoyun görevlendirilirken Batman'da Gülistan Sönük yerine Vali Ekrem Canalp, Halfeti'de Mehmet Karayılan Halfeti Kaymakamı Hakan Başoğlu kayyum olarak atandı.

Gülistan Sönük HÜDA PAR'a karşı seçildi

Batman Belediye Başkanı Gülistan Sönük'ün "geçici tedbir olarak" görevden uzaklaştırılmana Anayasa'nın 127'inci maddesi ile 5393 sayılı Belediye Kanunu'nun 47'inci maddesi gerekçe gösterildi.

Batman'ın görevden alınan Belediye Başkanı Gülistan SönükFotoğraf: ANKA

Gülistan Sönük, Türkiye'de en genç kadın belediye başkanlarından biri olarak tanınıyor. 1993 doğumlu olan Sönük, seçim kampanyası süresince şeffaflık ve eşitlik vurgusu yapmış, yüzde 64,52 oy alarak seçilmesinin ardından bu başarıyı halkın "kayyum zihniyetine karşı tarihi bir karar vermesi" olarak değerlendirmişti.

Sönük, 31 Mart yerel seçimlerini kentte çok güçlü olan HÜDA PAR adayı Serkan Ramanlı'ya karşı kazanmıştı. Seçim sürecinde "Biz demokrat insanlarız, vallahi hangi renk çarşaf giyerseniz size karışmayız" sözleriyle gündem olan Ramanlı ise 29 bin 698 oy alarak ikinci sırada kalmıştı.

Mehmet Karayılan mali usulsüzlüklere odaklanmıştı

Halfeti Belediye Başkanı Mehmet Karayılan’ın görevden alınmasına ise "Silahlı terör örgütüne üye olma" suçundan altı yıl üç ay hapis cezası almak ve "silahlı örgüt propagandası yapmak" suçlamasından da soruşturmanın devam etmesi gerekçe gösterildi.

1967 Halfeti doğumlu olan Karayılan, ortaokul ve lise eğitimini Halfeti'de tamamladıktan sonra Gaziantep Meslek Yüksekokulu İnşaat Bölümü'nden mezun oldu.

Halkların Demokratik Partisi (HDP) ve Halkların Demokratik Kongresi'nin (HDK) kuruluşunda rol alan Karayılan, HDP'nin Gaziantep kurucu il eşbaşkanlığı görevini yürüttü. Ayrıca iki dönem boyunca HDP İl Eş Başkanlığı, HDP Parti Meclisi üyeliği ve HDP Genel Merkez Disiplin Kurulu üyeliği gibi çeşitli pozisyonlarda yer aldı.

Halfeti Belediyesi'nde önceki dönemde tespit ettikleri usulsüzlükleri gidermeye yönelik bir mali disiplin çalışması yürüten Karayılan, Bu kapsamda belediyenin harcamalarını kamuoyuna düzenli olarak açıklayacaklarını ifade etmişti. 2019 yerel seçimlerinde Halfeti'de belediye başkanlığını yüzde 54,92 oy oranı ile AKP adayı Şeref Albayrak kazanmıştı. 31 Mart yerel seçimlerini ise AKP'nin adayı Aygül Kapıkayalı yüzde 36,96 oy oranıyla kıl payı kaybetmişti.

DW/PÜ/HS

DW Türkçe'le engelsiz nasıl ulaşabilirim?