Avrupa Birliği’nin somut yardım taahhütleriyle Yunanistan’a sermaye piyasasında nefes aldırtma umutları boşa çıktı. Atina hükümeti bu hafta da 1,95 milyar Euro’luk devlet tahvili satabildi ama 13 haftalık kısa vadeli borçlanma için ödeyeceği faiz %3,65’e yükseldi. Böylece faiz oranı Ocak ayından bu yana ikiye katlanmış oldu. On yıllık devlet tahvillerinin faiz bedeli ise %7,8 ile, ortak para birimi Euro’nun tedavüle girmesi sonrasındaki en yüksek orana çıktı.

Mayıs’ta acil yardım mı var?

AB maliye bakanları Yunanistan’a sadece bu yıl için ikili kredilerle ilgili 30 milyar Euro’luk teminat vererek sermaye piyasasını yatıştırmayı ummuşlardı. Finans uzmanları, Yunanistan’ın taahhüt edilen yardımı çekmesine ramak kaldığı görüşündeler. Uluslar arası Para Fonu’nun da yardım operasyonuna 15 milyar Euro’luk katkıda bulunması söz konusu. Yunanistan Maliye Bakanı Yorgo Papakonstantinu Mayıs ayında AB ve IMF’den yardım talep edebileceklerini açıklamıştı. Almanya Merkez Bankası Başkanı Axel Weber’e göre Yunanistan’ın önümüzdeki üç yılda en az 80 milyar Euro’ya ihtiyacı olacak. Almanya’nın sadece bu yıl Yunanistan’a 8,4 milyarlık kredi açması gerekebilecek.

Yıldırım yasalar

Euro’yu ödeme birimi olarak kullanan ülkelerin Yunanistan’a %5 faizli ortak kredi açmaları ihtimal dahilinde. Yunanistan’ın bütçe politikasıyla ilgili somut şartlar öne sürülmesine imkan tanımadığı için Yunan devlet tahvillerinin satın alınmasından vazgeçildi. Almanya Başbakanı Angela Merkel birkaç hafta önce Brüksel’deki AB zirvesi sırasında Yunanistan’a doğrudan mali yardım yapılmasına karşı çıkmıştı. Şimdi ise Almanya hükümeti Yunanistan’a yardım edebilmek için gerekli yasaları yıldırım hızıyla meclisten geçirmeye hazırlanıyor. Almanya’nın en büyük vilayeti Kuzey Ren Vestfalya’daki seçim kampanyası nedeniyle mali yardımın 9 Mayıs’taki oylamadan sonra yapılması planlanıyor.

Beş adımda kredi

Yunanistan'ı kurtarma operasyonu beş aşamada uygulanacak:

1. Yunanistan Avrupa Birliği ve Para Fonu’ndan resmen yardım talep edecek.

2. IMF, Avrupa Merkez Bankası ve Avrupa Birliği Komisyonu Yunanistan’ın borçlarını ödemekten aciz olduğuna kanaat getirerek yardım talebini onayacaklar.

3. 16 Euro bölgesi ülkesinin devlet ve hükümet başkanları özel zirvede yardım kararı alacaklar. Almanya veto hakkını saklı tutmuştu.

4. Yardım yasasının en kısa zamanda meclis ve eyalet temsilcileri meclisinden geçmesi gerekiyor. Muhalefetin ve eyalet hükümetlerinin aksilik çıkarmamaları şartıyla bu prosedürün birkaç günde tamamlanması mümkün olacak.

5. Almanya’nın kredi paketindeki payı Kamu İmar Bankası tarafından Yunanistan’a havale edilecek.

Hükümetin uygulamasına ya da meclisten çıkacak yasaya Anayasa Mahkemesi'nde nezdinde itiraz edilmesi mümkün. Birçok uzman, yardım önlemlerinin, bir başka AB ülkesinin borçlarını üstlenmek anlamına geldiğini ve bunun Birlik antlaşmalarıyla yasaklanmış olduğunu hatırlatıyor. Maastricht ve Lizbon antlaşmaları finans literatürüne ‘bail-out’ olarak adlandırılan bu işleme izin vermiyor. Bu yasak bundan 20 yıl önce Almanya’nın talebi üzerine AB antlaşmasına dahil edilmişti.

© Deutsche Welle Türkçe

Bernd Riegert / Çeviren: Ahmet Günaltay

Editör: Ayhan Şimşek